Rynek pracy
Stopa bezrobocia zmierza w kierunku „dwójki”

Choć w ostatnich miesiącach dane o zatrudnieniu w przedsiębiorstwach pogorszyły się, to dane o stopie bezrobocia w całej gospodarce wciąż zachowują się jak w szczycie cyklu koniunktury.  Stopa bezrobocia spada i wciąż dzieje się to szybciej od oczekiwań.

W październiku stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5 proc., wobec 5,1 proc. we wrześniu – podał GUS. Po wyrównaniu sezonowym stopa bezrobocia wyniosła 5,2 proc., wobec 5,3 proc. we wrześniu. Te dane są zaskakująco dobre, ponieważ we wcześniejszych miesiącach wydawało się, że trend spadkowy bezrobocia wypłaszcza się i osiągnęliśmy już maksimum możliwości pod względem poprawy tego wskaźnika. A jednak stało się inaczej i poprawa trwa dalej.

Warto odnotować też, że stopa bezrobocia mierzona metodą badań ankietowych, czyli porównywalna międzynarodowo, spadła do zaledwie 3,1 proc. w trzecim kwartale (3,2 proc. po wyrównaniu sezonowym). Czyżbyśmy zobaczyli niedługo „dwójkę” z przodu tych danych? Raczej nie stanie się to zimą, kiedy występują negatywne efekty sezonowe. A wiosną gospodarka raczej będzie generować słabszy popyt na pracę niż w tym roku. Więc o tę „dwójkę” będzie trudno, choć już tyle nieoczekiwanych granic zostało osiągniętych, że niczego bym nie wykluczał.

Ta dane to na pewno bardzo dobra informacja jeżeli chodzi o opis warunków życia w Polsce. Ale nie wyciągałbym z nich zbyt daleko idących wniosków co do zmian na rynku pracy. Widać tendencję firm do redukowania planów zatrudnieniowych i to w końcu pewnie będzie dostrzegalne też w stopie bezrobocia.

Źródło danych ekonomicznych: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:

Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
 

 

czwartek, 28 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Bez kategorii
Ważny moment dla ukraińskiej gospodarki

Ukraina powoli staje na nogi po wieloletnim kryzysie wywołanym wojną w Donbasie. Nowy rząd i prezydent zapowiadają bezwzględną walkę z korupcją i reformy gospodarcze, polegające m.in. na prywatyzacji części przedsiębiorstw. Gospodarka zaczyna przyspieszać. Nadchodzący rok pokaże, czy mocniejszy będzie impuls reformatorski, czy bezwzględne prawo ciążenia makroekonomicznego, sprowadzające wzrost do długookresowej średniej.

Ostatnie dane pokazują, że gospodarka bardzo wyraźnie przyspieszyła. Wzrost gospodarczy w drugim i trzecim kwartale wyniósł średnio 4,4 proc. i był najwyższy od 2011 r. – mimo spowolnienia w globalnej gospodarce. Teraz Ukraina znalazła się w bardzo ważnym momencie. Rząd dąży do tego, by reformy doprowadziły do dalszego przyspieszenia, z długookresowym celem dla wzrostu PKB na poziomie … 7 proc. rocznie. Ale to będzie bardzo trudne, a sam Międzynarodowy Fundusz Walutowy, wspierający reformy na Ukrainie, przewiduje raczej 3 proc. wzrost.

Jak wskazuje analityk SpotData Kamil Pastor, szybki wzrost gospodarczy w ostatnich kwartałach był możliwy z kilku powodów. Przede wszystkim, mocno zwiększył się eksport w kilku ważnych dla gospodarki sektorach – rolnictwie (doskonałe zbiory i ogromny wzrost eksportu pszenicy do Unii Europejskiej), metalurgii i IT. Ponadto, stabilizacja makroekonomiczna pozwala na wyższy wzrost konsumpcji. Hrywna się umacnia, inflacja spada, a konsumpcja rośnie w tempie ponad 10 proc.

Do osiągnięcia 5 proc. (cel na 2020 r.) i 7 proc. (cel na kolejne lata) wzrostu PKB droga jest jednak jeszcze daleka. Rząd liczy, że radykalna walka z korupcją i prywatyzacja przedsiębiorstw pozwolą na bardzo mocny impuls inwestycyjny, w tym przede wszystkim znaczący wzrost inwestycji zagranicznych. W procesie reform powinna pomóc Unia Europejska, która mogłaby zwiększyć starania o mocniejsza integrację handlową z Ukrainą.

Takie radykalne prowzrostowe przełomy nie są łatwe do przeprowadzenia i utrzymania. Rachunek prawdopodobieństwa nie jest dla Ukrainy przyjazny. Choć pamiętajmy, że gdyby ludzie kierowali się rachunkiem prawdopodobieństwa, świat stałby w miejscu. Możemy trzymać za Ukrainę mocno kciuki.

Źródło danych ekonomicznych: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:

Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
 

 

środa, 27 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Makroekonomia
Wojna handlowa jak kot Schroedingera – rozkręca się i łagodzi jednocześnie

Ktoś napisał na Twitterze, że z wojną handlową jest jak z kotem Schroedingera – jest i jej nie ma. To trafne spojrzenie i poniedziałkowe dane tylko to potwierdzają. Wojna handlowa jest, bo widać ją w fatalnych danych handlowych. Nie ma, bo obietnice jej złagodzenia i wycofania ceł napędzają światowe rynki kapitałowe. Co ciekawe, dane pokazują jednocześnie, że na wojnę handlową odporne są nie tylko rynki kapitałowe, ale też niektóre sektory gospodarki.

Poniedziałkowe dane holenderskiego, państwowego biura analiz ekonomicznych CBP, które co miesiąc publikuje tzw. World Trade Monitor, pokazały, że światowy handel we wrześniu doznał istotnego uszczerbku – spadł o 1,3 proc. w stosunku do sierpnia i o 1,1 proc. w stosunku do września zeszłego roku. Są to zaskakująco negatywne dane, wcześniej bowiem wydawało się, że światowy eksport i import powoli wychodzą z dołka.

Jednocześnie najważniejszy światowy indeks giełdowy S&P500 pobił w poniedziałek kolejny historyczny rekord. Jedną z przyczyn miały być wznowione nadzieje na osiągnięcie przez Stany Zjednoczone i Chiny porozumienia handlowego dotyczącego zniesienia lub ograniczenia ceł wprowadzonych w minionych miesiącach.

Czyli światowy handel pogłębia recesję, a ceny akcji w USA biją rekordy na fali nadziei, że recesja handlowa w końcu minie. Czy tak?

Pewnie nie do końca jest to wyjaśnienie słuszne. Ceny akcji znajdują się wysoko z dwóch powodów.

Po pierwsze, na razie wojna handlowa ma umiarkowane przełożenie na sytuację finansową firm – miały one na przykład wystarczająco dużo gotówki, by prowadzić skupy własnych akcji, czyli zwracać pieniądze inwestorom. To pomagało cenom akcji. Warto jednocześnie zwrócić uwagę na dywergencję między produkcją przemysłową a handlem międzynarodowym – produkcja lekko odbiła we wrześniu i zachowuje się wyraźnie lepiej niż handel. To rzadkie zjawisko, pokazujące, że przełożenie wstrząsu handlowego na kondycję firm produkcyjnych nie jest 1:1.

Po drugie, banki centralne prowadzą politykę, która implicite sugeruje inwestorom, że na każde znaczące pogorszenie oczekiwań dotyczących gospodarki będą reagowały luzowaniem polityki pieniężnej. Jest to de facto ukryta forma nowego celu banków centralnych – nominalnego PKB. Wielu ekonomistów od lat apelowało o to, by banki centralne zamiast celów inflacyjnych wyznaczyły sobie cele w postaci nominalnego wzrostu PKB. Banki centralne, jak instytucje konserwatywne, są oczywiście przeciwne. Ale stabilizowanie oczekiwań dotyczących strumienia zysków jest niczym innym jak tylko stabilizowaniem nominalnego PKB.

Kolejne miesiące pokażą, czy mocniejszy jest trend pogłębiania recesji handlowej czy ożywienia produkcji w sektorze przemysłowym.

 

P.S. SpotData, jako ośrodek analityczny Pulsu Biznesu, otrzymała nominację do nagrody Grand Press Digital. Dziękuję wszystkim osobom, które swoją ciężką pracą przyczyniły się do tego wyróżnienia, oraz czytelnikom i ekspertom, którzy docenili nasze publikacje i aplikacje.

Źródło danych ekonomicznych: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:
Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
wtorek, 26 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Rynki finansowe
Jerzy Osiatyński i inwestorzy detaliczni dostrzegli ważną zmianę w polskiej gospodarce

Dwie różne informacje z poniedziałku pokazują jedno istotne zjawisko makroekonomiczne w Polsce, które stanowi dość drastyczny przełom w porównaniu z trendami historycznymi i którego skutki na ten moment wciąż trudno ocenić. Pisałem o nim wielokrotnie, ale jest okazja przyjrzeć mu się ponownie. Chodzi o trwały spadek realnej stopy procentowej poniżej zera.

Członek Rady Polityki Pieniężnej Jerzy Osiatyński powiedział w wywiadzie dla agencji Bloomberg, że podwyżki stóp procentowych w Polsce są mało prawdopodobne, nawet gdy inflacja wzrośnie powyżej celu NBP. Realne stopy procentowe – jego zdaniem – będą przez lata utrzymywały się na ujemnym poziomie. Przypomnę, że teraz referencyjna stopa NBP skorygowana o inflację (przybliżenie realnej stopy procentowej) wynosi mniej więcej -1 proc., a cały rok zakończy się pod tym względem największym minusem w historii.

A jednocześnie dane Ministerstwa Finansów pokazały rekordową sprzedaż detalicznych obligacji skarbowych – w październiku sprzedano papiery za 1,975 mld zł, a w strukturze dominowały obligacje indeksowane inflacją i zapewniające w miarę bezpieczny realny zysk. Trzeba przyznać, że Ministerstwo Finansów jest dla oszczędzających wyjątkowo hojne, dając im możliwość super bezpiecznej inwestycji z realną dodatnią stopą zwrotu. Pokazuje to też, że inwestorzy są bardzo racjonalni i dostrzegają istotne zmiany gospodarcze.

Jeżeli spadek realnej stopy procentowej jest trwały, to pojawiają się trzy bardzo istotne pytania dotyczące reakcji gospodarki.

Po pierwsze, czy będzie to generowało wzrost popytu na bardziej ryzykowne aktywa? Teoretycznie powinno tak się stać. Jeżeli oszczędzający nie są w stanie zarobić na bezpiecznym inwestowaniu (pomińmy tutaj ofertę MF dla uproszczenia), powinni skierować swoją uwagę na aktywa innego rodzaju. A wycena tych aktywów powinna odzwierciedlać trwałą zmianę kosztu finansowania. I już to się dzieje. Widać to na rynku nieruchomości, gdzie ceny silnie rosną. Dobrze by jeszcze było, gdyby rynek kapitałowy oferował inwestorom możliwość transparentnych i zrozumiałych inwestycji w papiery wartościowe perspektywicznych przedsiębiorstw.

Pytanie to można też skierować w stronę przedsiębiorstw. Czy będą inwestowały więcej w aktywa trwałe, skoro realny zwrot z takich inwestycji powinien być w dynamicznie rosnącej gospodarce średnio rzecz biorąc wysoki, a koszt alternatywny spada? Wg klasycznej teorii firmy tak powinny się zachować. Ale wiemy też przecież, że klasyczne teorie nie zawsze się sprawdzają (tak jak każda teoria).

Po drugie, czy spadek realnej stopy procentowej doprowadzi do wzrostu czy spadku stopy oszczędzania Polaków (stopa oszczędzania to udział dochodu, który nie jest przeznaczany na konsumpcję)? Efekty mogą być dwojakie. Z jednej strony, wedle klasycznego spojrzenia, niska realna stopa procentowa powinna wspierać konsumpcję i deprecjonować oszczędzanie. Ale z drugiej strony, jeżeli gospodarstwa domowe muszą więcej oszczędzać na emeryturę i mają ustalony docelowy poziom dochodu z oszczędności, który chcą uzyskać, to mogą zwiększyć stopę oszczędzania w reakcji na spadek realnej stopy procentowej. Ekonomiści na świecie coraz częściej rozważają taką możliwość – że gospodarstwa domowe reagują w niestandardowy sposób na zmiany realnej stopy procentowej.

Wchodzimy w nową erę. Zobaczymy co przyniesie.

Źródło danych ekonomicznych: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:
Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
wtorek, 19 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Bez kategorii
Polacy wracają do kraju?

Pisałem niedawno, że Polska w zaskakujący sposób korzysta na brexicie (krótkookresowo, bo w długim okresie wciąż oceniam wpływ brexitu negatywnie) – ściągamy wiele inwestycji wynoszących się z Wysp, na przykład w branży motoryzacyjnej czy nieruchomościowej. W piątek nadeszła informacja, która w równie zaskakujący sposób dokłada do tej układanki kolejny element. Okazuje się, że w roku 2018 mogło dojść do masowego powrotu Polaków z Wielkiej Brytanii do kraju. Tak wskazują nowe dane statystyczne na temat emigracji.

Czyżby po fali imigracji Ukraińców był to kolejny czynnik, który pozwoli nam wyślizgnąć się negatywnym efektom recesji demograficznej? Byłoby to piękne. Choć jest jeszcze za wcześnie, by postawić tezę, że to ruch trwały, to tak może się potencjalnie stać.

GUS podał w piątek dane na temat emigracji Polaków na pobyt czasowy. W 2018 r. liczba emigrantów zmniejszyła się o 85 tys.*, co było pierwszym spadkiem od ośmiu lat. Za spadek odpowiedzialne było głównie obniżenie liczby emigrantów znajdujących się w Wielkiej Brytanii – aż o 98 tys. w stosunku do roku 2017. Na emigracji ogółem wciąż przebywa 2,5 mln Polaków, w tym 0,7 mln w Wielkiej Brytanii. GUS pisze, że powroty Polaków mogą być wywołane oczywiście brexitem, ale też lepszą sytuacją na rynku pracy w Polsce.

Warto zauważyć, czego GUS nie podaje w tej publikacji (ale podawał w poprzednich), że zdarzały się już większe epizody powrotu emigrantów do kraju. W latach 2008-2009 liczba emigrantów zmniejszyła się łącznie o 280 tys. Był to wtedy prawdopodobnie zarówno efekt spadku stopy bezrobocia w Polsce, jak i kryzysu finansowego na Zachodzie (choć w 2009/2010 r. Polsce stopa bezrobocia wzrosła wtedy bardziej niż w Wielkiej Brytanii). Ale nie był to trend trwały. Teraz jest jednak więcej powodów, by wracać do kraju – stopa bezrobocia należy w Polsce do najniższych w UE, realne wynagrodzenia wzrosły w ciągu 10 lat o 30 proc., znacząco poprawił się kurs złotego w stosunku do funta. Co więcej, istnieje szansa, że w Polsce nie wrócimy już w przewidywalnej przyszłości do dwucyfrowej stopy bezrobocia – nie pozwala na to chociażby sytuacja demograficzna.

Jak napisałem, za wcześnie jest, by oceniać obserwowaną zmianę jako początek trwałego trendu. Ale  informacja jest na tyle istotna, że zrezygnowałem dziś z pisania o inflacji bazowej, która miała być pierwotnie tematem poniedziałkowego newslettera. Gdyby okazało się, że z Wielkiej Brytanii może wrócić kilkaset tysięcy Polaków (niech będzie jeszcze kolejne 80 tys., a może być to efekt istotny z makroekonomicznego punktu widzenia), wówczas zasoby siły roboczej w Polsce zostałyby istotnie uzupełnione akurat w momencie, gdy wygasa fala imigracji ze wschodu Europy. Tym bardziej, że Polacy wracający z Wielkiej Brytanii to mogą być osoby o przeciętnie wyższych zdolnościach i wydajności niż przeciętny pracownik w kraju.

*GUS w swojej publikacji czyni wiele zastrzeżeń, by nie wyciągać z tych danych pochopnych wniosków. Pisze np., że dane „nie powinny być traktowane jako „twarde” dane, a jedynie jako wartości przybliżone. Szacunek jest utrudniony ze względu na różne systemy ewidencjonowania przepływów migracyjnych”. GUS rzadko wydaje tego typu zastrzeżenia, mimo że wiele danych statystycznych obarczonych jest gigantyczną niepewnością. Więc w tym przypadku musimy mieć do czynienia z wyjątkowo wysokim ryzykiem błędu oszacowania. Stąd znak zapytania w tytule tekstu. 

Źródło danych ekonomicznych: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:

Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
 
poniedziałek, 18 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Makroekonomia
Cykl w Europie próbuje uklepać dno

Mamy już wstępne dane o PKB za trzeci kwartał z Polski i innych krajów Unii Europejskiej. Pokazuję je na tle wyników naszych modeli nowcastingowych, które szacują aktywność gospodarczą w czasie bieżącym. Wyłania się z tych danych obraz … niejednoznaczny. Ewidentnie trwa spowolnienie gospodarcze i nie widać szczególnie pozytywnych sygnałów na horyzoncie. Ale jednocześnie obecny cykl w Europie wydaje się uklepywać dno. Nie ma recesji, której tyle osób się obawiało.

W Polsce wzrost PKB wyniósł 3,9 proc. rok do roku (4 proc. po wyrównaniach sezonowych; w ujęciu kwartał do kwartału było to 1,3 proc.). Jest to zatem wyraźne spowolnienie wobec 4,6 proc. odnotowanych w drugim kwartale, ale na takie spowolnienie wskazywałem już w lipcu. Nie ma w tym nic wielce zaskakującego. Obecny wzrost szacujemy na ok. 4 proc., co oznacza stabilizację wobec minionych trzech miesięcy. Choć stabilizacja ta wynika częściowo z efektów niskiej bazy z czwartego kwartału zeszłego roku. Gdy te efekty miną, wzrost gospodarczy prawdopodobnie zbliży się do 3 proc. Czyli my mamy przed sobą jeszcze słabsze wyniki. Największą zagadką jest w tym momencie reakcja inwestycji przedsiębiorstw na stagnację produkcji przemysłowej na świecie oraz reakcja inwestycji publicznych na opóźnienia w realizacji kontraktów z funduszy europejskich. Od tych dwóch czynników będzie zależało, czy wzrost w przyszłym roku będzie 3+ czy 3-.

W największych krajach Europy zachodniej wzrost gospodarczy jest oczywiście dużo niższy – w ujęciu rocznym wynosi od 0,5 proc. w Niemczech do 1,3 proc. we Francji (dane rok do roku, wyrównane sezonowo). Są to wyniki zbieżne z tym, co nasze modele nowcastingowe pokazywały kilka miesięcy temu. Obecnie modele te pokazują, że cykl uklepuje dno. To jest pozytywna informacja. Ale jednocześnie trzeba przyznać, że danych za czwarty kwartał mamy na razie bardzo mało. Co więcej, wciąż brakuje sygnałów, które dawałyby powody do prognozowania wyraźniejszego odbicia w koniunkturze.

 

Źródło danych ekonomicznych: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:
Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
piątek, 15 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Makroekonomia
Polska znów ma nadwyżkę handlową. Co ona oznacza?

Wróciliśmy do nadwyżek handlowych w polskim handlu zagranicznym towarami. We wrześniu nadwyżka była najwyższa od 2,5 roku. To jest objaw siły polskiego eksportu, ale też może być sygnał słabości popytu wewnętrznego.

We wrześniu saldo handlowe wyniosło 468 mln euro i było najwyższe od kwietnia 2017 r. To zasługa wzrostu eksportu aż o 9,3 proc. rok do roku, wobec wzrostu importu „tylko” o 4,3 proc. Dzięki wysokiemu wynikowi we wrześniu saldo handlowe w całym trzecim kwartale było na minimalnym plusie. Kiedy usuniemy z danych efekty sezonowe, to był to drugi z rzędu kwartał z dodatnim saldem handlowym (choć te szacunki mogą się jeszcze zmienić – NBP często weryfikuje dane).

Jak to interpretować? Kiedy spojrzymy na saldo handlowe jako jedynie odzwierciedlenie trendów w handlu zagranicznym, to zobaczymy w nim siłę polskiego eksportu – zaskakującą w obliczu słabości globalnego handlu. Jednocześnie uwagę zwraca słabsza dynamika importu, która może odzwierciedlać niższą dynamikę popytu na towary inwestycyjne.

Ale na saldo handlowe można spojrzeć też inaczej. Jest to główny komponent salda obrotów bieżących, które z kolei jest wynikiem różnicy między krajowymi oszczędnościami i inwestycjami (gdy te pierwsze są wyższe od drugich, saldo obrotów bieżących jest na plusie – i odwrotnie). Jak widać na wykresie, saldo handlowe poprawiało się w Polsce zwykle wtedy gdy słabły inwestycje (inwestycje są na wykresie zaprezentowane na odwróconej osi). Może więc rosnące saldo handlowe jest po prostu odzwierciedleniem słabości inwestycji?

Na przykład, żeby dobrze zobrazować opisywane zjawisko, w ostatnich miesiącach spadał w Polsce popyt na towary stalowe, mocno wykorzystywane przy inwestycjach budowlanych. Popyt spadał, bo inwestycje budowlane słabły. A że Polska jest dużym importerem towarów stalowych, więc saldo handlu nimi wyraźnie się poprawiło – dynamika importu spadła bardziej niż dynamika eksportu. Tak oto słabnący popyt inwestycyjny widać w saldzie handlowym.

Ale oczywiście to może nie być pełne wyjaśnienie sytuacji. Jak bowiem widać na wykresie, w ostatnich latach relacja między saldem handlowym a inwestycjami nieco się zmieniła – obie zmienne nie zawsze są ze sobą skorelowane. Dlaczego? Możliwe, że znacząca poprawa sytuacji finansowej gospodarstw domowych doprowadziła do wzrostu stopy oszczędności, który zniwelował wpływ inwestycji na wahania salda handlowego.  To by było pozytywne zjawisko.

Nie wyciągałbym zatem z danych o saldzie handlowym jednoznacznie pozytywnych lub negatywnych wniosków. Jest to raczej odzwierciedlenie wielu równoległych trendów, które obserwujemy w polskiej gospodarce.

Źródło danych ekonomicznych: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:
Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
czwartek, 14 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Makroekonomia
Trend spadkowy w bezrobociu ma się odwrócić, prognozuje NBP

NBP w cyklicznej projekcji inflacji zrewidował oczekiwania dotyczące stopy bezrobocia w Polsce. Zamiast spadać, jak analitycy banku oczekiwali dotychczas, ma ona nieznacznie wzrosnąć w 2020 r. Jest to zmiana mała, ale symboliczna. Jednocześnie to zapewne najciekawszy element projekcji inflacji. Czyżby mocna podwyżka płacy minimalnej uderzyła w zatrudnienie? Sygnalizowałem już kilkakrotnie, że pojawia się coraz więcej wskazówek, że firmy redukują planowany poziom zatrudnienia.

Według projekcji inflacji, bardzo ciekawego dokumentu analitycznego, który pojawia się raz na cztery miesiące, stopa bezrobocia w Polsce w tym roku wyniesie średnio 3,6 proc., w 2020 r. 3,8 proc., a w 2021 r. – 4,1 proc. Szczęśliwym jesteśmy krajem, skoro możemy debatować o niewielkim wzroście bezrobocia z bardzo niskiego poziomu. Ale mimo wszystko potraktowałbym ten wzrost serio. Może być to sygnał, że płaca minimalna została podniesiona w Polsce zbyt mocno. Gdyby stopa bezrobocia rzeczywiście wzrosła, byłby to pierwszy taki epizod od 2013 r.

Wprawdzie NBP tłumaczy, że za wzrost bezrobocia odpowiada przede wszystkim spowolnienie gospodarcze, a efekt płacy minimalnej jest niewielki. Ale redukcja prognoz wzrostu gospodarczego nie jest na tyle silna by uzasadniać takie odwrócenie kierunku w stopie bezrobocia. A jak pokazuje doświadczenie innych krajów, w obecnym cyklu firmy mniej chętnie niż w przeszłości redukują zatrudnienie. Więc wątpię, czy obniżenie tempa wzrostu gospodarczego z 4,3 do 3,6 proc. może wyjaśniać wzrost bezrobocia.

Ktoś mógłby powiedzieć, że tak niewielkie koszty podnoszenia płacy minimalnej nie są istotne. Cóż, to będzie ok. 40-50 tys. miejsc pracy mniej. To już nie do ekonomisty należy odpowiedź, czy to dużo czy mało.

Dane o bezrobociu wg BAEL: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:
Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
środa, 13 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Makroekonomia
Polska utrzyma konwergencję wobec Niemiec

Komisja Europejska prognozuje dla Polski scenariusz gorszy niż obecne przewidywania rynkowe. Ale jej prognozy pozwalają też postawić spowolnienie gospodarcze w odpowiednim świetle. Polska wciąż ma być jednym z najszybciej rozwijających się krajów Unii Europejskiej, utrzymać premię rozwojową wobec Niemiec i bardzo niskie bezrobocie.

Według KE, polski PKB spowolni w przyszłym roku do 3,3 proc., wobec 4,1 proc. w tym roku. Oczekiwania rynkowe kształtują się obecnie w okolicach 3,5 proc. Będzie to najniższy wzrost gospodarczy od 2016 r. Cudów nie ma. Spowolnienie gospodarcze na świecie, wolniejszy przyrost inwestycji publicznych i wypłaszczenie fali imigracji muszą skończyć się wolniejszym tempem rozwoju. Te 3,3 proc. prognozowane na 2020 r. to i tak więcej niż oczekiwano od naszej gospodarki jeszcze kilka lat temu.

Ale od Polski szybciej mają rozwijać się tylko Malta, malutki kraj z zaledwie 0,5 mln ludnością, oraz Irlandia, raj podatkowy, którego dane makroekonomiczne zachowują się w trudny do zrozumienia sposób. Prognozy dla Polski są więc wciąż relatywnie bardzo mocne.

Ważne w tych prognozach są dwa fakty. Po pierwsze, Polska utrzymuje stabilne tempo konwergencji wobec Niemiec, lekko przekraczające 2 pkt proc. rocznie. Po drugie, stopa bezrobocia ma utrzymywać się na poziomie poniżej 4 proc., co oznacza, że dla przeciętnego konsumenta spowolnienie będzie prawie nieodczuwalne.

To są oczywiście tylko prognozy, rzeczywistość może wyglądać inaczej. Ale gdy spowolnieniem straszą już nawet politycy partii rządzącej (vide słowa Jarosława Kaczyńskiego o poważniejszym spowolnieniu gospodarczym), warto pokazać rozwój wydarzeń w nieco szerszym kontekście.

Baza danych ekonomicznych SpotData: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:
Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
wtorek, 12 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ
Inflacja, ceny
Bank centralny obniża prognozy PKB, podnosi prognozy inflacji

Narodowy Bank Polski przedstawił w środę wstępne wyniki projekcji inflacji, która jest zwykle dokumentem bardzo uważnie studiowanym przez analityków rynkowych. NBP przyznał, że gospodarka zwalnia nieco szybciej od wcześniejszych prognoz, a jednocześnie, że dynamika cen będzie wyższa. Ale wciąż bank centralny jest przekonany, że procesy rozwojowe i inflacyjne zmieniają się bardzo łagodnie.

Zmiany w projekcji widać na załączonym wykresie. Przede wszystkim, warto zauważyć, że NBP obniżył prognozę* wzrostu PKB na ten rok z 4,5 do 4,3 proc., co – biorąc pod uwagę dostępne dane – wskazuje na 4 proc. wzrost w drugiej połowie roku, wobec 4,6 proc. w pierwszej połowie. Winne mają być słabsze od oczekiwań inwestycje. Zaś w przyszłym roku wzrost ma być bliższy 3,5 niż 4 proc.

Jednocześnie inflacja ma zbliżyć się w przyszłym roku do 3 proc., a w 2021 r. wciąż będzie średniorocznie przekraczać cel inflacyjny. To mała, ale ciekawa zmiana wobec poprzedniej projekcji, opublikowanej w lipcu. Na razie nie wiemy z czego wynika, bo szczegóły projekcji poznamy w przyszłym tygodniu (na pewno o tym napiszę), ale jedną z możliwości jest podwyżka płacy minimalnej i przez to wyższa presja płacowa. Prezes NBP parę miesięcy temu twierdził, że wpływ podwyżki płacy minimalnej na inflację będzie niemal niezauważalny – ale wiele analiz wskazuje na inny efekt. Warto będzie spytać w przyszłym tygodniu ekonomistów NBP, jak oni widzą tę zależność.

Te wszystkie rozważania mają oczywiście bardzo mały wpływ na oczekiwaną ścieżkę stóp procentowych w Polsce. Ani dziś, ani za miesiąc, ani pewnie za rok stopy procentowe się nie zmienią. Tak przynajmniej przekonuje prezes NBP Adam Glapiński. Jednocześnie prezes NBP powiedział, że jeżeli już stopy miałyby się w ogóle zmienić, to w dół, a nie w górę.

*Projekcja NBP jest prognozą warunkową, opartą na założeniu braku zmian stóp procentowych. Ponieważ jednak stopy procentowe prawdopodobnie nie zmienią się w przewidywalnej perspektywie, można utożsamić projekcję NBP z prognozą.

Baza danych ekonomicznych SpotData: LINK

Chcesz samodzielnie analizować dane ekonomiczne? Platforma SpotData to darmowy dostęp do ponad 40 tysięcy danych z polskiej i światowej gospodarki, które można analizować, przetwarzać i pobierać w formie wykresów i tabel do Excela.

Sprawdź na:  www.spotdata.pl/ogolna

Poniższy tekst pochodzi z newslettera Dane Dnia prowadzonego przez Ignacego Morawskiego, dyrektora centrum analiz SpotData. Chcesz codziennie takie informacje na swoją skrzynkę? Zapisz się na newsletter SpotData.

O Autorze:
Ignacy Morawski

Ignacy Morawski, dyrektor centrum analiz SpotData

Ignacy Morawski jest pomysłodawcą projektu i szefem zespołu SpotData. Przez wiele lat pracował w sektorze bankowym (WestLB, Polski Bank Przedsiębiorczości), gdzie pełnił rolę głównego ekonomisty. W latach 2012-16 zdobył wiele wyróżnień w licznych rankingach, zajmując m.in. dwukrotnie miejsce na podium konkursu na najlepszego analityka makroekonomicznego organizowanego przez Narodowy Bank Polski. W 2017 roku znalazł się na liście New Europe 100, wyróżniającej najbardziej innowacyjne osoby Europy Środkowej, publikowanej przez „Financial Times”. Absolwent ekonomii na Uniwersytecie Bocconi w Mediolanie i nauk politycznych na Uniwersytecie Warszawskim.
czwartek, 7 listopada 2019CZYTAJ WIĘCEJ